Gümrük İşlemlerinde Sıkça Karşılaşılan Cezalar

Dış ticaret işlemlerinin sorunsuz bir şekilde yapılması ve sürdürülebilmesi, ancak ulusal ve uluslararası düzey için belirlenen kurallar dahilinde mümkün hale gelir. Bu yüzden gümrük işlemlerinde sıklıkla karşılaşılan cezalara muhatap olmamak için, kişilerin eşyanın ihracı ve ithalatı yapılırken ilgili kanunlara uygun bir şekilde davranmaları gerekir.

Kişiler söz konusu 4458 sayılı Gümrük Kanununa aykırı davranmaları halinde gümrük kabahati, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununa aykırı hareket edenler kaçakçılık suçu işlemiş sayılırlar. Bundan dolayı gümrük kabahat ve suç ibareleri, gümrük işlemleri sırasında ilgili usul ve esaslara aykırı tespit edilmesi hallerini ifade eder.

Gümrük işlemleri sırasında yapılan eylemlere ilişkin ceza hükümlerini kendi içerisine alan kabahatler ve suçlar iki grup altında değerlendirilir. Bunlar şu şekildedir:

• Kabahatler, 4458 sayılı Gümrük Kanununun hükümlerinin ihlal edilmesinden kaynaklı gümrük idaresi tarafından para cezasına çarptırılması gereken fiilleri kapsar,
• Adli suçlar ise 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu hükümlerine aykırı hareket edenler, bu davranışlardan dolayı gümrük kaçakçılığı niteliği taşıyan ve ceza mahkemesine tabi şekilde adli merciler tarafından cezalandırılan suçları kapsar.

Bu durum her ne kadar istenmese bile, gümrük işlemleri sırasında gümrük kabahat, işlenmesinden kaynaklı cezai hükümlerle karşılaşmak mümkündür. Gümrük kabahatleri, gümrük idarelerine yapılan beyanlarda bir takım farklılıklardan ve eksikliklerinden kaynaklı vergi kaybının yaşanmasına neden olma ya da usul hükümlerine uymama gibi davranışlar olarak bilinir. Buna bağlı olarak gümrük idareleri tarafından verilen ve parasal olarak tahsil edilen cezalara gümrük cezaları ismi verilir.

Gümrük kabahatleri, aslında kişilerin devlete karşı işlediği kabahat niteliğindeki suçların tamamıdır. Bundan dolayı bu fiilin karşılığında parasal yaptırımlara başvurulması gerekir. Ancak söz konusu olan parasal yaptırım, bir ceza hukuku yaptırımı olarak bilinen adli para cezası değil, idari yaptırım olarak idari para cezası olarak kabul edilir. İdari nitelik taşıyan para cezası bir uyarı olarak görülebildiği gibi, kamu açısından oluşan zararın giderilmesi amacına da hizmet eder. Bu yüzden idari para cezasının misli nitelikte olması karşılaşılması muhtemel bir durumdur.

İdari Para Cezası Özellikleri Nelerdir?

İdari para cezasının temel olarak bilinen özellikleri şu şekilde sıralanabilir:

• Gümrük Kanununa aykırı hareket edenlere Gümrük Kanununda yazılı bir takım ceza hükümlerinin uygulanması gerekir. Bundan dolayı Gümrük Kanununda yeri olmayan ya da kanunla yetki verilmeyen cezalar gümrük yönetmeliği ile getirilmesi mümkün değildir.
• Gümrük İşlemleri ile alakalı olan para cezası gerektiren eylemlerde bulunan kişilerin, bu işlemi kasıtlı yapıp yapmadığına bakılmaz. Gümrük suçlarının kabahat şeklinden, fiillerle işlendiği kabul edildiği için bu durumda kasıt unsurunun aranmasına gerek duyulmadığı ifade edilmiştir.
• İdari para cezası verilmesi durumunda, bu eylemleri yapan kişiler hakkında diğer idari yaptırımların uygulanması için herhangi bir engel söz konusu değildir. Bu para cezası ile birlikte, eşyanın mülkiyetinin kamuya geçirilmesi, araçlara el konulması, verilen bazı yetkilerin geri alınması gibi bir takım idari yaptırımların uygulanması mümkündür.
• Gümrük vergileri ile birlikte tahsil edilmesi gereken para cezaları, bu vergilerle aynı zaman zarfında karara bağlanarak tebliğ edilir ve aynı zaman aralığında ödenmesi gerekir.
• Yükümlüsü ve konusu aynı ise birden fazla beyanname ya da işlemle ilişkin gümrük ceza vergileri ve para cezalarına tek ceza ve tahakkuk kararı düzenlendiği görülebilir.
• İdari para cezası belirlenen kişilerde, bu ceza zaman aşımı süresi içinde kesilebilir ya da tahsil edilebilir. Ayrıca gümrük vergileri alacağına bağlı olan idari para cezalarının zaman aşımı, bu vergilerle alakalı zamanaşımı süresine tabi tutulur.

İdari para cezaları ile alakalı Gümrük Kanununda;

‘’vergi kaybına neden olan işlemler için uygulanacak cezalar’’ ve ‘’usulsüzlüklerle ilişkin cezalar’’  olmak üzere iki grup altında değerlendirilir. Vergi kaybına sebep olan işlemler ve bunlarla alakalı uygulanacak cezalar, Gümrük Kanununun 234-238. Maddelerinde, usulsüzlük durumları ve bu durumda uygulanması gereken cezalar ise Gümrük Kanununun 239. Ve 241. Maddelerinde düzenlenmiştir.

Söz konusu bu cezalar, Gümrük Kanununda bulunduğu şekli ile ele almakla beraber, Gümrük mevzuat dilinin ağırlığı göz önünde bulundurularak olabildiğince sadeleştirilmeye çalışarak bir araya getirilmiştir.

Serbest dolaşıma giriş rejimi ya da kısmı muafiyet suretiyle geçici bir ithalat rejimine tabi tutulan eşyalarla alakalı, yapılan beyan sonucu, denetleme ve muayene, teslim sonrası kontrol sonucunda:

• Gümrük Tarifesini oluşturan unsurlarda ya da vergilendirmeye esas olan baş, sayı, ağırlık gibi ölçülerinde aykırılık görülmesi ve beyana göre hesap edilen ithalat vergileri ile muayene sonuçlarına göre alınması gereken ithalat vergileri arasında oluşan fark %5’i aştığı takdirde, ithalat vergilerinden ayrı olacak şekilde bu farkın üç katı para cezası alınması gerekir,
• Kıymeti üzerinde ithalat vergilerine tabi tutulan eşyanın, beyan edilen kıymeti, tespit edilen kıymete göre eksik tespit edildiği durumlarda, bu eksikliğe ait ithalat vergilerinden kaynaklı başka vergi farkının üç katı bir para cezasının alınması gerekir,
• Satış birimi analizlerine göre miktarı itibarıyla %5’i geçmeyen bir fark ile maddi hesap hatasının ortaya çıkmasından dolayı noksan kıymet beyanlarında, bu farklara ait ithalat vergilerinden başka vergi farkının tutarı kadar para cezası alınır,

Dâhilde işleme rejimi, gümrük kontrolü altında işleme rejimi ve tam muafiyetli olarak geçici ithalat rejimi hükümlerine tabi tutulan eşya ile alakalı olarak yapılan beyan ve muayene, denetleme ya da teslim sonrası rutin kontrol sonucunda; birinci fıkrada belirtilen farklılıkların tespit edilmesi durumunda aynı fıkrada öngörülen cezaların yarısı kadar para cezasının alınması gerekir.

Yukarıda bahsi geçen aykırılıkların gümrük idaresi tarafından tespit edilmesi durumunda, öncelikle beyan sahibinde bildirilmesi durumunda bu cezaların %15 nispetinde uygulanması gerekir. Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri için bahsedilen cezalarla alakalı hükümler uygulanması gerekmez. Bu gibi durumlarda Gümrük Kanununun 241. Maddesinin birinci fıkrası hükmüne göre genel usulsüzlük cezası kadar para cezası alınması gerekir.

Gümrük Kanununun 194. Maddesine göre, ödenmesi gereken telafi edici vergilerin belli süre içerisinde ödenmediğinin ya da eksik ödendiğinin gümrük idareleri tarafından yapılan kontroller sonucu ortaya çıkması durumunda, ödenmesi gereken ithalat vergileri faizi ile beraber mutlaka tahsil edilir. Ayrıca yükümlü hakkında bu vergilerin dörtte biri tutarında para cezasına hükmedilmesi gerekir. Eksik ödenen ya da daha önce hiç ödenmemiş ithalat vergilerinin yükümlüsü tarafından gümrük idaresi tespitinden önce bildirilmesi halinde, bu cezaya hükmedilmeyerek yalnızca gecikme zammı tahsil edilmesi gerekir.

Bir ve üçüncü fıkralara göre verilen cezalar ise Gümrük Kanununun 241. Maddesinin birinci fıkrasında belirtilen usulsüzlük cezası miktarından az olması mümkün değildir.

Gümrük işlemlerinde cezaya neden olan diğer unsurlar ise şu şekilde sıralanabilir:

• Gümrük işlemlerinde uygulanan cezalardan birisi de eşyanın yapılan denetleme, muayene ya da tesliminden sonra kontrol edilerek, beyanın aksine normal eşya statüsünde yer almadığının tespit edilmesi halleridir. Bu durumda gümrük kanunun 235. Maddesine göre cezai uygulama gerekir.
• Ayrıca antrepolarda ya da geçici depolama alanlarında bulunan eşyalarla alakalı yapılan tespitler ve bu tespitler sonucunda uygulanacak cezalarda bu gruba dâhildir.
• Özet beyan verilmemesi ya da eşyanın verilen özet beyana göre fazla ya da eksik olduğunun tespit edilmesi durumunda uygulanacak cezalarda gümrük işlemlerinde uygulanacak cezalar arasına dâhildir.
• Dahilde işleme, gümrük kontrolü altında işleme, geçici olarak ithalat rejimleri hükümlerinin ihlal edilmesinin tespit edilmesi halinde uygulanacak cezalardır. Bu durumda usulsüzlüklere ilişkin uygulanacak durumlar hariç, dahilde işleme rejimi, gümrük kontrolü işleme rejimi ile geçici ithalat rejimine ilişkin hükümlerin ihlal edilmesi durumunda, eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı, tam muafiyet olması suretiyle geçici ithali gerçekleşen eşyanın özel kullanıma mahsus taşıtlar için gümrük vergileri tutarının dörtte biri kadar para cezasına çarptırılır.

Usulsüzlüklere karşı uygulanacak cezalar ise şu şekildedir:

• Eşyanın gümrük işlemlerine tabi olmadan, gümrük kapıları dışında bulunan yerlerde izinsiz bir şekilde ithal ya da ihraç edilmesi durumunda uygulanacak cezalar,
• Gümrük kanununda ayrı bir cezası belirlenen hallerden hariç, yapılan usulsüzlükler ve uygulanması gereken cezalar.

Söz Konusu Dış Ticaret Olduğunda Kalite: Ercan Gümrükleme ’de

Dış ticarette başarıyı yakalamak ve rakiplerin önüne geçmek için her zaman kurallara uymak ve gerekli prosedür detaylarını sizin adınıza yürüterek gümrük işlemlerini sorunsuz halletmenizi sağlayacak bir firma ile işbirliği içerisinde çalışmanız gerekir. Bu anlamda avantaj sağlayan Ercan Gümrükleme, nitelikli hizmet anlayışı sayesinde bu anlamda tüm beklentileri karşılamaya devam eder. Gümrük işlemlerinde karşınıza çıkan sorunlara akılcı çözümler sunarak farkını ortaya koyan Ercan Gümrükleme farkını yaşamak için web sitemizde yer alan iletişim numaralarını kullanarak, alanında uzman ekibimize hemen ulaşabilirsiniz. Gümrükleme söz konusu ise Ercan Gümrükleme her zaman kalitenin, hızlı çözümlerin ve güvenin tek adresi olarak uzun yıllardan beri bu alanda üst düzey kalite standartlarında hizmet vermeye devam ediyor.