Birçok açıdan önemli ve gerekli sayılan transit ticaret özellikle lojistik sektöründe büyük bir yere sahiptir. Şöyle ki, uluslararası ticaretin hareketliliğini sağlayarak ülkelerin ekonomik büyümesine katkıda bulunur. Ayrıca, transit ticaret sayesinde ülkeler arasındaki ticari ilişkiler daha hızlı ve ekonomik şekilde gerçekleştirilir.
Transit ticaret, ülkelerin ticaret hacmini artırarak ihracat potansiyelini yükseltir. Bu da ülkelerin ekonomik kalkınmasına katkı sağlar. Transit ticaret ayrıca, çevre ülkeler arasında işbirliği ve ticareti artırarak bölgesel ekonomik kalkınmanın da artmasına yardımcı olur.
Özetle, uluslararası ticaretin güvenli, hızlı ve düşük maliyetli bir şekilde yapılmasını sağlayan serbest bölge ve transit ticaretin ülkeler arasındaki ilişkileri ekonomik ve ticari anlamda geliştirdiği söylenebilir.
Transit ticaret, bir ülkenin gümrük bölgesi içinde başlayan ve farklı ülkelerin gümrük bölgelerine ulaştığında sona eren bir ticaret şekli olarak kabul edilir. Bu işlem sırasında, mal sadece transit geçiş yapar ve herhangi bir vergi veya harç ödenmez. Temel amaç, malların hızlı bir şekilde bir yerden diğerine taşınmasını sağlamaktır. Bu işlem genellikle denizyolu, karayolu, havayolu veya demiryolu taşımacılığı ile gerçekleştirilir.
Transit ticaretin diğer ticaret türlerinden farkı, malların herhangi bir vergi veya harç ödemeden geçiş yapmasıdır. Malların nihai tüketim için ithal edilmesi veya ihracat için ihraç edilmesi gibi amaçlar için değil, sadece bir yerden diğerine taşınması amaçlanmaktadır.
Transit ticarete konu olan mallar noktasında gümrük prosedürleri daha hızlı ve kolay hale gelmektedir. Bu da, ticari faaliyetlerin ve küresel ticaretin daha verimli hale gelmesine yardımcı olmaktadır.
Transit ticaret, bir ülkeye girmeden önce veya çıkış yapmadan önce ürünlerin başka bir ülke veya bölgeye geçici olarak ithal edilmesi ve orada işlem görmesi anlamına gelir. Bu işlem genellikle bir üçüncü taraf lojistik şirketi tarafından yönetilir.
Transit ticaret işlemleri genellikle büyük uluslararası şirketler tarafından gerçekleştirilir. Özellikle ithalat ve ihracatta bulunan şirketler bu hizmeti kullanırlar. Türkiye'de transit ticaret hizmetleri veren birçok uluslararası lojistik şirketi bulunmaktadır.
Transit ticaret, bir ülkeye girmeden önce veya çıkış yapmadan önce ürünlerin başka bir ülke veya bölgeye geçici olarak nakledilmesi ve orada işlem görmesidir. İthalatçı-firma, ihracatçı-firmadan ürünleri satın alır ve ürünler transit ülkede diğer işlemler için bekletilir, depolanır veya yeniden paketlenir.
Transit ticaretin uygulanması için, uluslararası taşımacılık kurallarını ve gümrük mevzuatını bilmek gereklidir. Sözleşme yapılarak, ürünlerin transit ülkede nasıl işlem göreceği ve taşıma süresi gibi konular belirlenir.
Son olarak, ürünlerin hedef ülkeye ulaşmasıyla birlikte, ilgili gümrük mevzuatına uygun olarak gümrük beyannamelerinin düzenlenmesi gereklidir. Transit ticarette taşıma süreci sırasında, sözleşme yapılması, gümrük yetkilileriyle iletişim kurulması ve gerekli belgelerin hazırlanması oldukça önemlidir.
Transit ticaret, bir ülkeye giriş yapacak olan malların farklı bir ülkeye ait gümrük bölgesinde işlem görerek doğrudan hedef ülkeye yönlendirilmesi işlemidir. Bu işlem sırasında gümrük işlemleri de gerçekleştirilir. Transit ticarete konu olan gümrük işlemleri ise aşağıdaki adımları içerir:
Gönderilen malzemenin tüm detaylarını içeren bir transit ticaret beyannamesi doldurulması gerekmektedir. Söz konusu beyanname, gönderici tarafından belirli bir süre önceden hazırlanarak gümrük makamlarına teslim edilir.
Transit ticaret işlemleri sırasında, gönderilen malzemelerin alıcıya ulaşana kadar geçtiği tüm ülkelerde geçerli olan bir transit rejimi izni alınması gerekmektedir.
Bahse konu işlemler esnasında, gönderilen malzemelerin hedef ülkede vergiye tabi tutulmaması için KDV muafiyeti sağlanması gerekmektedir.
Gönderilen malzemelerin hedef ülkeye girdiğinde gümrük vergisi ödenmesi gerekebilir. Ancak transit ticaret işlemleri sırasında, geçiş yaptığı ülkelerde yapılan gümrük işlemleri sonrasında hedef ülkeye girdiğinde gümrük vergisi ödenmeyebilir.
Ayrıca transit ticaret işlemleri sırasında, gönderilen malzemelerin geçiş yaptığı tüm ülkelerde geçerli olan bir transit belgesinin de alınması gerekmektedir. Bu belge, gönderici tarafından hazırlanarak gümrük makamlarına sunulur.
Gümrük beyannamesi, bir ülkeden ithal edilen veya bir ülkeye ihracı gerçekleştirilen malzemelerin ilgili gümrük kurumuna bildirildiği resmi bir belgedir. Transit ticarette gümrük beyannamesi işlemi de bu belgenin önemli bir parçasıdır.
Gümrük beyannamesi, transit ticaret sırasında, taşınacak olan malzemelerin çıkış noktasındaki gümrükten alınarak, varış noktasındaki gümrüğe teslim edilmesine kadar tüm adımları yönetmek üzere kullanılır.
Bu belge, taşımacılık firmaları, gümrük acenteleri ve nakliyeciler tarafından hazırlanır. İthalat veya ihracat yapan gerçek ve tüzel kişi, transit ticareti sırasında mallarını korumak ve hızlı bir şekilde ulaştırmak için gümrük beyannamesini doğru bir şekilde doldurmalıdır.
Gümrük beyannamesinde yer alan bilgilerin yanlış beyanı, yasal sorunlara sebebiyet vereceğinden taşıma sürecinin gecikmesine veya iptal edilmesine neden olabilir. Bu nedenle, transit ticaret sırasında gümrük beyannamesi işlemi çok önemlidir ve doğru bir şekilde yönetilmelidir.
Transit ticaret işleminde malların nakliyesi bir taşımacılık aracına yüklenip hedef ülkeye kadar taşınarak gerçekleştirilir. Varış ülkesinde, malın gümrükleme süreci başlar. İthalatçı firma, malı ülkeye sokabilmek için gümrük beyannamesi verir.
Gümrük yetkilileri, malın beyan edilen bilgilere uygunluğunu kontrol ederler. Eğer herhangi bir sorun yoksa mal serbest bırakılır ve ithalatçı firmaya teslim edilir. Ancak bazı durumlarda, malın gümrüklenmesi daha uzun sürebilir. Nakliyat sırasında meydana gelebilecek hasarlar nedeniyle malın kaybını veya zararını telafi etmek için uygun bir sigorta poliçesi satın alınması önemlidir.
Bir ülkeden başka bir ülkeye yapılan mal sevkiyatı sırasında üçüncü bir noktada geçici olarak depolama ve ihracat işlemi yapılması şeklinde tanımlanan transit ticaret işlemlerinde bazı hususlara dikkat edilmelidir. Bu hususlar arasında gümrük mevzuatına uygunluk, taşıma sözleşmelerinin doğru hazırlanması, sigorta düzenlenmesi, ticari fatura ve diğer belgelerin doğru hazırlanması yer almaktadır.
Ayrıca, transit ülkedeki depolama işlemleri, uygun rotaların seçimi ve güvenlik önlemlerinin alınması da önemlidir. Bu hususların titizlikle ele alınması, transit ticaret işlemlerinin sorunsuz bir şekilde yürütülmesini sağlayacaktır.
Gümrük müşavirlik firmaları, lojistik şirketleri ve ticaret danışmanları transit ticaret işlemleri için profesyonel destek alabileceğiniz yerler arasındadır. Bu firmalar, dış ticaret işlemlerinde karşılaşılabilecek sorunları çözmeniz ve işlemlerinizi daha hızlı tamamlamanız için size yardımcı olabilirler.
Transit ticaret işlemleri konusunda uzmanlaşmış firmalar arasında gümrük müşavirlik firmaları ve lojistik şirketleri yer alırken, ticaret danışmanları da geniş bir bilgi birikimine sahip olarak danışmanlık ve uzmanlık sağlamaktadır.
Türkiye'de gümrük ve dış ticaret danışmanlığı hizmeti veren firmalardan birisi de Ercan Gümrükleme isimli kuruluştur. Şirket, ihracat ve ithalat yapan müşterilerine gümrük işlemleri konusunda destek sağlar ve müşterilerinin gereksinimlerine özel çözümler sunar. Ayrıca, gümrük mevzuatıyla ilgili düzenlemelerden haberdar olmak üzere sürekli olarak güncel bilgi ve teknolojilere yatırım yapmaktadır.
Transit ticaret işlemlerinin maliyeti sevkiyatın yapıldığı coğrafi konum, taşıma yöntemi, malın türü ve miktarı, sigorta gereksinimleri vb. faktörlere bağlı olarak değişebilir. Bu işlemlerde nakliye, gümrük vergileri, sigorta, depolama, danışmanlık ücretleri gibi maliyet unsurları bulunabilir. Bu nedenle, transit ticaret yaparken bu maliyetler göz önünde bulundurulmalıdır.